Dạy Con (Bài 33)

Kính chào quý thính giả, chúng tôi thật vui lại được thưa chuyện với quý vị qua Câu Chuyện Gia Đình của Chương Trình Phát Thanh Tin Lành hôm nay. Một tác giả Tin Lành người Mỹ rất nổi tiếng, tên là Dennis Rainey, ông chuyên dạy và thuyết trình về đề tài hôn nhân và gia đình. Mấy năm trước đây, ông và vợ cùng viết quyển sách tựa đề Nghệ Thuật Nuôi Dạy Con. Ông bà Rainey có 6 người con, đã khôn lớn và trưởng thành, trong đời sống gia đình cũng như đời sống tâm linh. Ông bà có nhiều kinh nghiệm nuôi dạy con cái, trong quyển sách này, ông bà trình bày 10 điều con cái cần có để lớn lên trở nên người trưởng thành và có đức tin vững mạnh nơi Chúa.

Chúng ta biết, các em bé mới sinh đều có những nhu cầu căn bản giống nhau, các em cần được bú sữa, mặc quần áo thích hợp để giữ ấm thân thể, cần có tã lót, cần được tắm rửa sạch sẽ, được mẹ bồng bế ôm ấp và nhất là được người trong gia đình yêu thương. Các em cần những điều này để tăng trưởng bình thường và khoẻ mạnh. Ba điều cơ bản để trẻ sơ sinh phát triển bình thường là: tình thương, sự chăm sóc của cha mẹ và thức ăn thích hợp với thân thể nhỏ bé yếu đuối của các em. Theo tác giả Rainey, ngoài những nhu cầu căn bản này, các em nhỏ còn cần mười điều quan trọng khác để nên người trưởng thành và có đời sống quân bình trong mọi phương diện. Khi xây nhà, cái mái là phần quan trọng nhất. Tương tự như vậy, khi nuôi dạy con, giúp cho con nên người trưởng thành về mọi mặt là điều quan trọng nhất, đây phải là mục tiêu tối hậu của cha mẹ. Chúng tôi xin trình bày mười điều con em chúng ta cần, từ điều thứ 10 là điều ít quan trọng, đến điều thứ nhất là điều quan trọng hơn hết.

Điều thứ 10

Cần được nuôi dạy trong một gia đình không xem con cái là trung tâm điểm của đời sống, không tập trung tất cả mọi điều vào con. Trong gia đình, hôn nhân của cha mẹ phải là điều quan trọng nhất, cha mẹ như mặt trời trong thái dương hệ còn con cái là những hành tinh quay chung quanh mặt trời. Nói như thế có nghĩa là, cha mẹ là chủ, lãnh đạo gia đình, còn con cái vâng phục dưới sự lãnh đạo và hướng dẫn của cha mẹ. Cha mẹ không sợ con, không chiều theo ý con; không phải con cái đòi hỏi gì, muốn gì, cha mẹ cũng phải chiều theo.

Điều thứ 9

Được lớn lên trong gia đình có mục đích rõ ràng cho đời sống. Các em cần có cha mẹ là người dành thì giờ để định mục tiêu, kế hoạch, chương trình cho đời sống, cha mẹ cần có những quyết định khôn ngoan, với mục đích rõ ràng. Mục đích quan trọng nhất của chúng ta, trong vai trò làm cha mẹ, là nuôi dạy thế hệ kế tiếp nên người trưởng thành. Con cái chúng ta cần được cha mẹ đặt mục tiêu về mặt kỷ luật, để dạy dỗ hướng dẫn các em trong đường lối, với tiêu chuẩn, giới hạn và kỷ luật rõ ràng. Con em chúng ta cần biết mục tiêu và lề luật của gia đình để lớn lên trong khuôn khổ đó chứ không vượt ra ngoài, sống vô kỷ luật để rồi trở nên hư hỏng.

Điều thứ 8

Các em cần có một gia đình bình an, yên ổn. Bình an đây không chỉ là được sống trong nhà có cổng và cửa nẻo khóa kín an toàn, hay khi đi ra ngoài được cha mẹ bảo vệ, gìn giữ khỏi mọi nguy hiểm. Con chúng ta cần sự an toàn đó, nhưng quan trọng hơn, các em cần được bình an yên ổn về mặt tinh thần và tình cảm. Yếu tố quan trọng nhất giúp con cái trong gia đình được bình an yên tâm trong cuộc sống là cha mẹ yêu thương nhau và có một hôn nhân vững mạnh. Điều khiến con cái trong gia đình lo lắng bất an hơn hết là thấy cha mẹ cãi nhau, ghét nhau và nói đến việc ly dị nhau. Có người nhắn nhủ với các ông cha: “Nếu anh thật sự thương con, hãy thương mẹ của chúng,” và cũng nói với các bà mẹ: “Nếu chị thật sự thương con, hãy thương cha của chúng.” Điều giúp các con chúng ta được bình an, yên vui hơn hết là thấy cha mẹ yêu thương nhau, vui vẻ, hiệp một với nhau. Vì vậy, để con cái được bình an, yên tâm lo việc học hành, cha mẹ cần chăm sóc hôn nhân của mình. Nếu có nan đề nào hãy cầu xin Chúa hướng dẫn giải quyết để vợ chồng yêu thương, gắn bó với nhau cho đến cuối cuộc đời.

Điều thứ 7

Cha mẹ dành thì giờ cầu nguyện với nhau. Khi cha mẹ cầu nguyện với nhau mỗi ngày sẽ nhận được sức mạnh từ nơi Chúa để làm tươi mới tình yêu vợ chồng, củng cố hôn nhân ngày càng vững mạnh. Khi chúng ta giữ mối liên hệ mật thiết với Chúa, sẽ có sức sống và niềm vui của Chúa trong đời sống, cũng sẽ được Chúa hướng dẫn trước những thay đổi, những quyết định quan trọng trong đời, và quan trọng hơn cả, lời cầu nguyện của chúng ta sẽ được Chúa nhậm. Con cái chúng ta sẽ được Chúa gìn giữ bảo vệ khỏi cám dỗ của trần gian và được nuôi dạy trở nên người trưởng thành theo mẫu mực của Chúa. Chúa Giê-xu hứa:

“Nếu các con cứ ở trong ta và những lời ta ở trong các con, hãy cầu xin mọi điều mình muốn thì sẽ được điều đó” (Giăng 15:7).

Sứ đồ Phao-lô cũng dạy:

“Chớ lo phiền chi hết nhưng trong mọi sự hãy dùng lời cầu nguyện, nài xin và sự tạ ơn mà trình các sự cầu xin của mình cho Đức Chúa Trời. Bình an của Đức Chúa Trời, vượt quá mọi sự hiểu biết, sẽ giữ gìn lòng và ý tưởng anh em trong Chúa Cứu Thế Giê-xu” (Phi-líp 4:6-7).

Điều thứ 6

Cha mẹ không quá lo lắng hay nổi giận khi các em phạm những lỗi lầm như: nói dối, ăn cắp, trốn học đi chơi, có bạn trai bạn gái, hút thuốc, uống rượu hay làm những việc dại dột khác. Những lúc đó chúng ta không nên phản ứng quá mạnh hay la mắng con quá đáng, khiến con sợ hãi xa lánh cha mẹ. Ngay cả trong trường hợp con có những suy nghĩ hay lập trường trái ngược với cha mẹ, chúng ta cũng cần tế nhị, nhẹ nhàng giải thích cho con, dùng tình yêu thương để kéo con đến gần với mình và từ từ hướng dẫn chỉ dạy cho các em con đường phải theo. Nếu cha mẹ phản ứng quá mạnh hoặc giận dữ và xua đuổi con, các em sẽ bước ra khỏi vòng tay yêu thương của cha mẹ và đi vào con đường hư hỏng.

Điều thứ 5

Cha mẹ dùng chính đời sống mình làm gương và chỉ dạy cho con thấy sự khác biệt rõ ràng cũng như giá trị cao quý của phái nam và phái nữ. Chúng ta dạy cho con biết rằng nam và nữ khác nhau hoàn toàn: khác trong hình dạng, bản năng, trong tính tình, khả năng, và mỗi phái tính được Đức Chúa Trời ban cho những trách nhiệm khác nhau rõ ràng. Trước làn sóng tội lỗi ngày này, hơn bao giờ hết, chúng ta cần quan tâm đặc biệt đến việc nuôi dạy con trai con gái, để con thấy tầm quan trọng và giá trị cao quý trong phái tính của mình, và sống đúng với phái tính Thiên Chúa ban cho khi mình chào đời. Chúng ta cần tránh, không tỏ vẻ quý con trai hay con gái hơn và nhất là không nên cho các con ăn mặc để giả làm con trai hay con gái, trái lại cẩn thận dạy dỗ để giúp con phát huy đặc điểm và khả năng đúng theo phái tính Chúa ban. Điều quan trọng hơn hết là, cha mẹ đừng bao giờ cho phép hay khuyến khích con cái chuyển đổi giới tính.

Điều thứ 4

Có người mẹ gần gũi yêu thương, chăm sóc nuôi nấng và bảo vệ các em khỏi mọi nguy hiểm. Mẹ cũng là người bênh vực các em, tin cậy và khích lệ an ủi các em khi các em cần. Sự có mặt của người mẹ trong gia đình, bên cạnh con cái, là điều con em chúng ta rất cần. Đừng bao giờ vì công việc hay trách nhiệm ngoài đời mà phải xa con, khiến các con cảm thấy bị bỏ bê, thiếu tình thương yêu và sự chăm sóc của mẹ.

Điều thứ 3

Cần có cha là người lãnh đạo gia đình, yêu thương, sẵn sàng hy sinh cho phúc lợi của vợ con. Các em cần nhìn thấy tấm gương một người chồng/người cha có đức tin nơi Chúa, gần gũi chăm sóc vợ con, là người lãnh đạo phục vụ: phục vụ với lòng yêu thương, khiêm nhường. Là người cung cấp nhu cầu cho gia đình, lãnh đạo vợ con về mặt tâm linh, tình cảm, hướng dẫn trong mọi phương diện, làm trọn trách nhiệm của người chồng người cha theo như Lời Chúa dạy.

Điều thứ 2

Cha mẹ là người vâng phục Chúa, đầu phục Chúa trọn vẹn, sống trong sự hướng dẫn của Chúa, để Chúa thật sự làm Chủ gia đình. Con cái cần thấy rằng lời cha mẹ dạy và cách cha mẹ sống đi đôi với nhau chứ không phải là hai điều trái ngược nhau. Cha mẹ cần lấy đời sống mình làm gương, để con cái thấy một đời sống vâng phục Chúa, làm theo Lời Chúa dạy là như thế nào. Chúng ta không cố gắng để là người toàn hảo, nhưng chúng ta sống thế nào để Danh Chúa được tôn cao, để con cháu trong gia đình nhìn thấy và muốn có đời sống giống như chúng ta.

Điều quan trọng nhất

Chính các em có mối liên hệ riêng tư, mật thiết với Chúa. Các em tin Chúa, yêu Chúa và muốn sống cho Chúa vì đã thật sự gặp Chúa, chứ không phải chỉ tin Chúa bề ngoài cho cha mẹ vui lòng. Điều cuối cùng này là điều quan trọng nhất. Khi chúng ta giúp con có mối quan hệ mật thiết với Chúa là chúng ta đã hoàn thành sứ mạng Chúa giao trong vai trò làm cha làm mẹ.

Minh Nguyên
Chương Trình Phát Thanh Tin Lành