Dạy Con (Bài 12)
Một tác giả Cơ đốc nổi tiếng, tên là Dennis Rainey, chuyên viết về đề tài hôn nhân và gia đình. Năm 2019, ông bà Dennis Rainey xuất bản một quyển sách mới, tựa đề: Nghệ Thuật Nuôi Dạy Con. Ông bà có 6 người con, tất cả ngày nay đều trưởng thành, trong đời sống gia đình cũng như đời sống tâm linh. Ông bà có nhiều kinh nghiệm nuôi dạy con trong đường lối Chúa. Trong quyển sách mới này, ông bà có trình bày về 10 điều con cái trong gia đình cần có để lớn lên là người có đức tin vững mạnh nơi Chúa.
Chúng ta biết, các em bé mới sinh có những nhu cầu cơ bản giống nhau, như: cần được bú sữa, mặc quần áo thích hợp để giữ ấm thân thể, cần có tã lót, cần được tắm rửa sạch sẽ, được mẹ bồng bế ôm ấp và nhất là được người trong gia đình yêu thương. Các em bé cần những điều này để phát triển, lớn lên là người bình thường, khoẻ mạnh. Ba điều cơ bản để trẻ sơ sinh được phát triển bình thường là: tình thương, sự chăm sóc của cha mẹ và thức ăn thích hợp với thân thể nhỏ bé yếu đuối của các em. Theo tác giả Rainey, ngoài những điều cơ bản này, các em nhỏ (con cái chúng ta) còn cần mười yếu tố quan trọng khác để nên người trưởng thành, quân bình trong mọi phương diện. Khi xây nhà, cái mái là phần quan trọng nhất. Tương tự như vậy, khi nuôi dạy con, giúp cho con có đức tin vững chắc nơi Chúa là điều quan trọng nhất, đây phải là mục tiêu tối hậu của tất cả chúng ta, những cha mẹ tin Chúa. Chúng tôi xin trình bày mười điều con em chúng ta cần, theo thứ tự tác giả ghi trong sách: từ điều thứ 10 đến thứ nhất, tức là từ điều ít quan trọng đến điều quan trọng nhất, theo thứ tự như sau:
Điều thứ 10: Các em cần được lớn lên trong gia đình không xem con cái là trung tâm điểm của đời sống, không tập trung tất cả mọi điều vào con cái. Trong gia đình hôn nhân của cha mẹ phải là điều quan trọng, cha mẹ như mặt trời trong thái dương hệ và con cái là những hành tinh quay chung quanh mặt trời. Nói như thế có nghĩa là, cha mẹ là chủ trong nhà. Cha mẹ lãnh đạo gia đình, còn con cái vâng phục dưới sự lãnh đạo và vâng theo sự hướng dẫn của cha mẹ. Cha mẹ không sợ con không chiều theo ý con, con cái đòi hỏi gì, muốn gì cha mẹ cũng phải chiều theo.
Điều thứ 9: Các em cần được lớn lên trong gia đình có mục đích rõ ràng cho đời sống. Các em cần cha mẹ là người dành thì giờ để định mục tiêu, kế hoạch, chương trình cho đời sống, cha mẹ có những quyết định khôn ngoan, với mục đích rõ ràng, đó là nuôi dạy thế hệ kế tiếp nên người trưởng thành. Con cái chúng ta cần được cha mẹ đặt mục tiêu rõ ràng về mặt kỷ luật, để dạy dỗ hướng dẫn con cái trong đường lối có tiêu chuẩn, giới hạn và kỷ luật rõ ràng. Các em cần biết mục tiêu và lề luật rõ ràng của gia đình để sinh hoạt trong khuôn khổ đó chứ không vượt ra ngoài hay sống vô kỷ luật và rồi trở nên hư hỏng.
Điều thứ 8: Các em cần có một gia đình bình an, yên ổn. Bình an đây không chỉ hàm ý là được sống trong căn nhà có cổng và cửa nẻo khóa kín an toàn, hay khi đi ra ngoài được cha mẹ bảo vệ, gìn giữ khỏi mọi nguy hiểm. Con chúng ta cần sự an toàn đó, nhưng quan trọng hơn, các em cần được bình an yên ổn về mặt tinh thần và tình cảm. Yếu tố quan trọng nhất giúp con cái trong gia đình được bình an yên tâm trong cuộc sống là cha mẹ yêu thương nhau và có một hôn nhân vững mạnh. Điều khiến con cái trong gia đình lo lắng bất an hơn hết là thấy cha mẹ cãi nhau, ghét nhau và nói đến việc chia tay nhau. Có người nhắn nhủ với các ông cha: “Nếu anh thật sự thương con, hãy thương mẹ của chúng,” và cũng nói với các bà mẹ: “Nếu chị thật sự thương con, hãy thương cha của chúng.” Điều khiến con cái trong gia đình được bình an, yên vui hơn hết là thấy cha mẹ mình yêu thương nhau, vui vẻ, hiệp một với nhau. Vì vậy, để con em trong gia đình được bình an, yên tâm lo việc học hành, là cha mẹ, chúng ta cần chăm sóc hôn nhân của mình. Nếu có nan đề nào hãy nhờ Chúa giúp nhau giải quyết để vợ chồng yêu thương, gắn bó với nhau cho đến cuối cuộc đời.
Điều thứ 7: Các em cần cha mẹ dành thì giờ cầu nguyện với nhau mỗi ngày. Khi cha mẹ cầu
nguyện với nhau mỗi ngày sẽ nhận được sức mạnh từ nơi Chúa để làm mới lại tình yêu vợ chồng, củng
cố hôn nhân ngày càng vững mạnh. Khi chúng ta giữ mối liên hệ mật thiết với Chúa, sẽ có sự sống, niềm vui của Chúa trong đời sống, cũng sẽ được Chúa hướng dẫn trước những thay đổi, những quyết định quan trọng trong đời, và quan trọng hơn cả, lời cầu nguyện của chúng ta sẽ được Chúa nhậm. Con cái chúng ta sẽ được Chúa gìn giữ bảo vệ khỏi cám dỗ của trần gian và được nuôi dạy trở nên người trưởng thành theo mẫu mực của Chúa. Chúa Giê-xu hứa: “Nếu các ngươi cứ ở trong ta và những lời ta ở trong các ngươi, hãy cầu xin mọi điều mình muốn thì sẽ được điều đó” (Giăng 15:7). Sứ đồ Phao-lô cũng dạy: “Chớ lo phiền chi hết nhưng trong mọi sự hãy dùng lời cầu nguyện, nài xin và sự tạ ơn mà trình các sự cầu xin của mình cho Đức Chúa Trời. Sự bình an của Đức Chúa Trời, vượt quá mọi sự hiểu biết, sẽ giữ gìn lòng và ý tưởng anh em trong Đức Chúa Giê-xu Christ” (Phi-líp 4:6-7).
Điều thứ 6: Các em cần cha mẹ không quá lo hay phản ứng quá mạnh khi con cái vấp váp, phạm những lỗi lầm như: nói dối, ăn cắp, trốn học đi chơi, có bạn trai bạn gái, hút thuốc, uống rượu hay làm những việc dại dột khác. Những lúc đó cha mẹ không nên phản ứng quá mạnh hay la mắng con quá đáng, khiến con sợ hãi tránh xa cha mẹ. Ngay cả trong trường hợp con có những nghi ngờ về đức tin nơi Chúa hay không muốn chấp nhận đức tin của cha mẹ, chúng ta cũng cần tế nhị, nhẹ nhàng giải thích cho con, dùng tình yêu thương để kéo con đến gần với mình và từ từ hướng dẫn chỉ dạy cho các em con đường phải theo. Nếu cha mẹ phản ứng quá mạnh hoặc giận dữ và xua đuổi con, các em sẽ ra khỏi vòng tay yêu thương của cha mẹ và đi vào con đường hư mất.
Điều thứ 5: Các em cần cha mẹ làm gương và bày tỏ cho con thấy sự khác biệt cao quý giữa nam và nữ một cách rõ ràng như Chúa đã tạo dựng. Chúng ta cần cho con thấy nam nữ khác nhau, có những đặc điểm, tính tình khác nhau cũng như những trách nhiệm rõ ràng Chúa ban. Hơn bao giờ hết, ngày nay chúng ta cần quan tâm đặc biệt đến việc nuôi dạy con trai con gái, để các con thấy tầm quan trọng và sự cao quý trong phái tính của mình, để các em sống đúng với phái tính Chúa định và làm việc chung với nhau cách hài hòa. Điều quan trọng là không tỏ vẻ yêu quý con trai hay con gái hơn và nhất là không bao giờ cho các con ăn mặc để giả làm con trai hay con gái. Cha mẹ cần giúp con phát huy đặc điểm theo phái tính Chúa ban.
Điều thứ 4: Các em cần có người mẹ gần gũi yêu thương, chăm sóc nuôi nấng và bảo vệ các em khỏi mọi nguy hiểm. Mẹ cũng là người bênh vực, tin cậy và khích lệ an ủi các em khi các em cần. Sự có mặt của người mẹ trong gia đình, bên cạnh con cái, là điều con em chúng ta rất cần. Đừng bao giờ vì công việc hay trách nhiệm ngoài đời mà phải xa con, khiến con cái cảm thấy mình bị bỏ bê, thiếu tình thương yêu và sự chăm sóc của mẹ.
Điều thứ 3: Các em cần có cha là người lãnh đạo yêu thương, sẵn sàng hy sinh cho phúc lợi của vợ con. Các em cần thấy gương mẫu của người chồng/ người cha Cơ-đốc: có mối quan hệ mật thiết với Chúa, gần gũi chăm sóc vợ con, là người lãnh đạo phục vụ: phục vụ với lòng yêu thương khiêm nhường. Cũng là người cung cấp nhu cầu cho gia đình, lãnh đạo vợ con về mặt tâm linh, tình cảm, hướng dẫn trong việc học hành, làm trọn trách nhiệm của người chồng người cha theo như Lời Chúa dạy.
Điều thứ 2: Các em cần cha mẹ là người vâng phục Chúa, đầu phục Chúa trọn vẹn, sống trong sự hướng dẫn của Chúa, để Chúa thật sự làm Chủ gia đình. Con cái cần thấy rằng lời cha mẹ dạy và cách cha mẹ sống đi đôi với nhau chứ không phải là hai điều trái ngược nhau. Cha mẹ cần lấy đời sống mình làm gương, để con cái thấy một đời sống vâng phục Chúa, làm theo Lời Chúa dạy là như thế nào. Chúng ta không cố gắng để là người toàn hảo, nhưng chúng ta phải sống thế nào để Danh Chúa được tôn cao, để con cháu trong gia đình nhìn thấy và muốn có đời sống giống như chúng ta.
Điều quan trọng nhất: Các em cần có mối liên hệ riêng tư, mật thiết với Chúa. Các em tin Chúa, yêu Chúa và muốn sống cho Chúa vì đã thật sự gặp Chúa, tin Chúa và có kinh nghiệm riêng với Chúa chứ không phải chỉ tin Chúa hời hợt bên ngoài cho cha mẹ vui lòng. Điều cuối cùng này là điều quan trọng nhất. Khi chúng ta giúp con có mối quan hệ mật thiết với Chúa là chúng ta đã hoàn thành sứ mạng Chúa giao trong vai trò làm cha làm mẹ.
Minh Nguyên
Chương Trình Phát Thanh Tin Lành
