Xây Dựng Hôn Nhân Trong Thế Kỷ 21 (Bài 26)
Kính chào quý thính giả, chúng tôi chân thành cảm ơn quý vị đón nghe Câu Chuyện Gia Ðình của Chương Trình Phát Thanh Tin Lành. Chúng tôi thật vui vì có cơ hội chia xẻ với quý vị những nguyên tắc Kinh Thánh dạy nhằm giúp chúng ta xây dựng cho hôn nhân được hạnh phúc bền lâu. Dù chúng ta làm công việc gì, thành công bao nhiêu về mặt kinh tế, và có vị trí quan trọng trong xã hội đi nữa nhưng nếu không có một mái ấm gia đình, một hôn nhân ngọt ngào thì đời sống vẫn thiếu bình an, hạnh phúc. Vì vậy ước mong rằng những nguyên tắc Kinh Thánh dạy mà chúng tôi chia xẻ với quý vị trong Câu Chuyện Gia Ðình hằng tuần sẽ đem đến cho quý vị những điều thực tế có thể áp dụng được để gia đình chúng ta được yên vui, tình yêu vợ chồng luôn đậm đà tươi mới.
Như đã thưa trong Câu Chuyện Gia Ðình kỳ trước, vợ chồng không thể tránh được những lúc làm buồn lòng nhau, bất đồng ý kiến với nhau. Vì vậy, khi chuyện không vui xảy ra chúng ta cần xử sự tế nhị, như Lời Chúa dạy để hôn nhân không gãy đổ nhưng ngày càng bền chặt hơn. Sáu điều chúng ta cần làm khi vợ chồng có điều bất hòa với nhau là:
- Dành thì giờ với Chúa: cầu nguyện và lắng nghe Chúa phán dạy
- Cố gắng để hiểu và thông cảm người phối ngẫu
- Khách quan nhìn lại để thấy những sai sót của chính mình
- Tìm cơ hội nói chuyện để giải hòa
- Ðừng giận cho đến khi mặt trời lặn
- Ðặt việc nhận lỗi và tha thứ vào ưu tiên hàng đầu
Kỳ trước chúng tôi đã trình bày hai điều đầu tiên:
- Dành thì giờ cầu nguyện, đọc Kinh Thánh để nghe Lời Chúa phán dạy cho chính mình
- Cố gắng tìm hiểu để thông cảm người phối ngẫu
3. Khách quan nhìn vào chính mình
Sau khi cầu nguyện với Chúa, nghe tiếng Chúa phán dạy và suy nghĩ để hiểu và thông cảm người bạn đời, chúng ta cần nhìn vào chính mình qua những sự việc đã xảy ra để hiểu rõ chính mình hơn. Kiểm điểm chính mình cách công tâm và khách quan là điều khó, vì chúng ta thường quá dễ dãi hoặc quá nghiêm khắc với chính mình. Những câu hỏi sau đây sẽ giúp ta thấy rõ chính mình trong chuyện bất hòa với người bạn đời: “Tại sao hôm nay tôi khó chịu với vợ/chồng của tôi như vậy?” “Tại sao mình nói những lời không đẹp?” “Lý do gì khiến mình phản ứng như vậy?” Có khi chúng ta cần hỏi: “Tại sao mình đem những phiền phức căng thẳng trong sở về nhà làm gì?” Chúng ta cần thành thật nhìn vào chính mình để tìm ra nguyên nhân của sự bất hòa giữa vợ chồng. Chúng ta thường nghĩ mình biết rõ chính mình, nhưng thật ra nhiều khi chúng ta không hiểu chính mình. Chúng ta không biết mình muốn gì, cần gì và lắm khi chúng ta cũng không hiểu tại sao mình nói hay làm những điều khiến người phối ngẫu buồn giận. Chúng ta cần thành thật xét lại chính mình, tìm xem mình đã làm điều gì khiến đưa đến bất hòa giữa vợ chồng, lúc đó nan đề mới có thể được giải quyết. Nếu không biết mình có tính tình như thế nào, chúng ta có thể hỏi những người gần với chúng ta, những người bạn thân hay bà con trong gia đình, vì thường thường người khác thấy rõ chúng ta hơn là chúng ta nhìn thấy chính mình.
Tác giả sách Châm Ngôn viết:
Mưu kế trong lòng người ta như nước sâu; người thông sáng sẽ múc lấy tại đó (Châm Ngôn 20:5)
Theo Lời Chúa dạy: người thông sáng sẽ nhìn thấy được những điều sâu kín trong lòng người, vì thế chúng ta có thể tìm đến một người bạn trưởng thành trong đức tin, khôn ngoan và nhiều kinh nghiệm trong đời sống, người gần gũi với chúng ta, biết rõ chúng ta và xin người đó chỉ cho chúng ta biết mình có những điểm mạnh nào, điểm yếu nào trong cách nói năng, cư xử với người chung quanh. Người đó có thể giúp chúng ta thấy chính mình để hiểu tại sao chúng ta đã làm, đã nói những điều không đẹp, tại sao ta hay phản ứng không đúng, không đẹp như thế. Khi biết rõ bản tính và nhu cầu của mình, chúng ta sẽ thấy điều nào tốt, điều nào không tốt cho mối quan hệ giữa ta với người chung quanh, nhất là với người bạn đời, và nhờ Chúa sửa đổi cho tốt đẹp hơn.
4. Tìm cơ hội nói chuyện với nhau để giải hòa
Khi giữa vợ chồng có nan đề chúng ta không nên làm ngơ hay im lặng quá lâu nhưng cần tìm cơ hội nói chuyện với nhau, nếu không, khoảng cách giữa hai người sẽ ngày càng rộng lớn. Vì thế, bằng mọi giá, chúng ta phải tìm cơ hội, và tạo cơ hội để đôi bên nói chuyện với nhau. Mối quan hệ giữa ta với người chung quanh chỉ gần gũi, tốt đẹp, khi hai người trao đổi, trò chuyện thường xuyên trong tinh thần cởi mở, thành thật. Trong trường hợp vợ chồng giận nhau và không muốn nói chuyện hay thấy khó nói chuyện với nhau, chúng ta lại càng cần tìm cơ hội nói chuyện để đả thông tư tưởng, để hiểu nhau và làm hòa với nhau càng sớm càng tốt, nếu không, ma quỷ sẽ nhân cơ hội chia rẽ vợ chồng và dễ dàng đưa đến gãy đổ. Chúng ta đều biết khi giận, người ta thường hay nói những lời cay đắng, nặng nề, những lời trách móc để trút sự giận dữ lên người kia, do đó gây tổn thương sâu đậm. Vì thế, điều quan trọng khi vợ chồng ngồi lại nói chuyện sau những ngày hay những giờ phút phiền giận nhau là, chúng ta hãy nói những lời có tính cách xây dựng và tích cực, tránh nói những lời tiêu cực, trách móc, khiến người kia giận thêm và càng khiến vợ chồng khó giải hòa với nhau hơn. Chúng ta cần thực hành lời Kinh Thánh dạy:
Chớ có một lời dữ nào ra từ miệng anh chị em, nhưng khi đáng nói, hãy nói một vài lời lành, giúp ơn cho và có ích cho kẻ nghe đến (Thư Ê-phê-sô 4:29)
Trước khi nói chuyện với nhau, chúng ta có thể cầu nguyện như tác giả Ða-vít ngày xưa:
Lạy Chúa, xin hãy giữ môi miệng con, và canh cửa môi con (Thánh Vịnh 141:3)
Và:
Nguyện lời nói của miệng con, sự suy gẫm của lòng con được đẹp ý Ngài (Thánh Vịnh 19:14b)
Chúng ta cần xin Chúa giúp chúng ta giữ gìn môi miệng, để không nói những lời tai hại, gây buồn lòng cho người bạn đời và tổn hại thêm mối quan hệ vợ chồng. Lời Chúa dạy trong Châm Ngôn 15:1 là nguyên tắc chúng ta cần thực hành khi sử dụng lời nói, nhất là khi muốn giải hòa với người ta có nan đề. Nguyên tắc đó là:
Lời đáp êm nhẹ làm nguôi cơn giận, còn lời xẳng xớm trêu thịnh nộ thêm
Khi vợ chồng buồn giận nhau mà có cơ hội nói chuyện để giải hòa, chúng ta đừng đánh mất cơ hội đó vì những lời chỉ trích trách móc nặng nề. Kinh Thánh dạy, những lời êm nhẹ, dịu dàng, lời khiêm nhường hạ mình nhận lỗi sẽ làm người nghe nguôi cơn giận, trái lại, những lời xẳng xớm, tức là lời giận dữ, lên án, đổ lỗi sẽ trêu thịnh nộ thêm, tức là làm cho người kia càng giận hơn, và kết quả là vợ chồng không còn cơ hội giải hòa với nhau nữa.
Nếu khi chúng ta tìm cách nói chuyện để giải hòa mà người kia vẫn còn giận và không muốn nói chuyện, chúng ta cần kiên nhẫn chờ đợi và cầu nguyện xin Chúa mở ra cơ hội để vợ chồng có thể nói chuyện lại với nhau, chúng ta không nên ép buộc nếu người kia chưa sẵn sàng. Và khi ngồi lại nếu người kia vẫn nói những lời cay đắng trách móc, chúng ta hãy nhờ Chúa Thánh Linh giúp chính mình kiên nhẫn, ôn hòa và tha thứ, không nổi giận nhưng đáp lại nhỏ nhẹ, có như thế sự căng thẳng giữa vợ chồng mới có thể xóa bỏ đi được. Kinh Thánh dạy:
Một anh em bị mất lòng lấy làm khó được lòng lại hơn là chiếm thủ cái thành kiên cố (Châm Ngôn 18:19)
Một khi chúng ta làm mất lòng hay gây tổn thương cho bạn bè hay người thân trong gia đình, sẽ rất khó xây dựng lại tình cảm với người đó như lúc ban đầu, khó hơn là đánh chiếm một thành trì kiên cố. Vì lý do đó, bằng mọi giá, xin Chúa giúp chúng ta giữ gìn lời nói và xử sự khôn ngoan với người chung quanh, nhất là với người bạn đời, để chúng ta không làm mất lòng nhau và làm hỏng hôn nhân, là món quà quý Chúa ban cho đời sống chúng ta (còn tiếp).
Minh Nguyên
Chương Trình Phát Thanh Tin Lành