Xây Dựng Hôn Nhân Trong Thế Kỷ 21 (Bài 21)
Chúng tôi đang trình bày những nguyên tắc chúng ta cần áp dụng để hôn nhân mà Ðức Chúa Trời ban cho chúng ta được hạnh phúc bền lâu. Trong quyển sách tựa đề “Mười Giới Răn Cho Hôn Nhân,” tác giả trình bày Mười Ðiều vợ chồng cần áp dụng để có một hôn nhân hạnh phúc. Trước đây chúng tôi đã trình bày bốn điều đầu tiên, đó là:
(1) Vợ chồng không ích kỷ, nhưng trân quý nhau, quan tâm đến phúc lợi của nhau
(2) Vợ chồng phải dứt khoát với những ràng buộc cũng như tất cả những kỷ niệm của đời sống độc thân.
(3) Hết lòng giúp nhau tránh cám dỗ về mặt tình dục,
(4) Dành thì giờ trò chuyện, chia sẻ để hiểu nhau và tâm đầu ý hiệp với nhau. Hôm nay chúng tôi xin trình bày bài thứ 2 của Nguyên Tắc V, đó là “Không để bất đồng ý kiến khiến vợ chồng phân rẽ hay ngăn cách.”
Trong đời sống hôn nhân, chúng ta cần làm thế nào để những bất hòa, xung đột xảy ra giữa vợ chồng không khiến vợ chồng ngăn cách, chia rẽ nhau nhưng đem lại hữu ích cho hôn nhân của hai người. Vợ chồng quý vị có bao giờ giận nhau, phiền nhau hay cãi nhau không? Chắc hẳn là có. Người nào nói rằng vợ chồng tôi không bao giờ giận nhau, không bao giờ bất đồng ý kiến với nhau thì có lẽ người đó không nói thật hoặc chưa sống thật với nhau, chưa sống thật với con người yếu đuối, tội lỗi của mình. Thực tế là, không vợ chồng nào được miễn trừ khỏi những lúc phiền giận hay bất đồng ý kiến với nhau. Dù yêu nhau nhiều đến đâu, dù sống với nhau đã bao nhiêu năm và dù trưởng thành đến mức độ nào, vợ chồng vẫn có những lúc buồn giận nhau hoặc bất đồng ý kiến với nhau. Lý do là, vợ và chồng là hai cá thể riêng biệt, thuộc hai phái tính khác nhau, tính tình khác nhau và cả hai đều là con người yếu đuối, bất toàn; vì thế khi sống chung dưới một mái nhà, hết ngày này qua ngày khác, không thể tránh được những đụng chạm, bất hòa, bất đồng ý kiến, buồn lòng nhau. Người ta thường nói, “Vợ chồng cũng như chén bát trong sóng, không thể nào không va chạm.”
Chúng tôi xin tạm gọi tất cả những bất hòa, va chạm, bất đồng ý kiến giữa vợ chồng là xung đột trong hôn nhân. Có hai ý tưởng hay hai suy nghĩ sai lầm về xung đột trong hôn nhân mà nhiều người vẫn tin hay vẫn chủ trương. Sai lầm thứ nhất là nói rằng, nếu hôn nhân của chúng ta thật sự tốt đẹp, vững mạnh, vợ chồng sẽ không bao giờ có nan đề hay có xung đột. Sai lầm thứ hai là nói rằng, bất hòa hay bất đồng ý kiến giữa vợ chồng sẽ gây tổn hại cho hôn nhân. Trước hết, xung đột hay bất hòa giữa vợ chồng là điều không thể tránh được, thật ra phải nói rằng xung đột và bất hòa giữa vợ chồng là điều bình thường, không có gì đáng cho chúng ta phải che giấu hay bào chữa. Một số bạn trẻ khi bước vào hôn nhân với người yêu thường nghĩ vợ chồng mình sẽ không bao giờ giận nhau hay to tiếng với nhau. Nếu nghĩ như thế, không sớm thì muộn, các bạn đó sẽ thất vọng về hôn nhân của mình. Chúng ta cần nhớ rằng, vợ chồng dù yêu nhau nhiều, dù trưởng thành trong tâm tính, trong đức tin, biết Lời Chúa dạy và quyết tâm thực hành Lời Chúa trong đời sống, vẫn sẽ không tránh được những lúc có nan đề hay bất hòa khi hai người thật sự sống chung, thật sự chia xẻ tất cả mọi điều. Xung đột trong hôn nhân là một phần của đời sống, là điều cần thiết trong tiến trình tăng trưởng của hôn nhân, trong sự trưởng thành của vợ chồng. Nói đúng hơn, nan đề hay xung đột trong hôn nhân là điều cần có để vợ chồng cùng tăng trưởng trong tình yêu. Ðiều chúng ta cần quan tâm không phải là vợ chồng mình có xung đột với nhau hay không, nhưng là: khi gặp xung đột, bất hòa, khi có điều hiểu lầm nhau, làm tổn thương nhau, chúng ta cần phải xử sự như thế nào? Nếu phản ứng đúng và khôn ngoan, chúng ta sẽ giúp nhau xây dựng một hôn nhân hạnh phúc. Suy nghĩ sai lầm thứ hai là nói rằng, xung đột hay bất hòa giữa vợ chồng sẽ gây tổn thương và khiến hôn nhân đi đến gãy đổ, vì thế bằng mọi giá, vợ chồng phải tránh xung đột, tránh bất hòa với nhau. Thưa quý vị, bất hòa giữa vợ chồng không nhất thiết sẽ làm tổn thương tình cảm vợ chồng; đúng ra, bất hòa và xung đột là điều cần thiết để có một hôn nhân trưởng thành, vững mạnh. Khi đối diện với bất hòa, bất đồng ý kiến, nếu chúng ta xử sự khôn ngoan và với tình yêu thương, sẽ giúp tình cảm vợ chồng tăng trưởng, vì chúng ta sẽ hiểu nhau hơn và yêu nhau sâu đậm hơn.
Có người so sánh quan hệ vợ chồng như sự kết thân của những con nhím. Nhím là loài vật có lông cứng và nhọn. Khi trời lạnh các đôi nhím phải xích sát vào nhau cho ấm và vì thế dễ đâm vào nhau. Con nhím nào không muốn bị đâm, hay tránh gây đau đớn cho nhau thì ở một mình và phải chịu lạnh. Những con nhím khôn hơn sẽ khéo léo, cẩn thận khi đến gần nhau, nhờ đó không làm tổn thương nhau mà cũng không phải chịu lạnh. Có người nói rằng hôn nhân của họ tốt đẹp, không bao giờ có nan đề. Thật ra những vợ chồng không có nan đề, cũng không có bất đồng ý kiến thường là những người sống độc lập với nhau: Việc ai nấy làm, đường ai nấy đi. Là vợ chồng nhưng mỗi người có cuộc sống riêng, có những sinh hoạt và sở thích riêng, không ai tùy thuộc vào ai. Khi có việc gì cần bàn thảo hay phải làm chung thì họ đến với nhau nhưng sau đó ai lo việc nấy. Trong thực tế cũng có những vợ chồng sống như vậy, có lẽ vì những đụng chạm, tổn thương trong quá khứ nên họ giữ khoảng cách để không gây tổn thương cho nhau nữa. Cũng có những hôn nhân không có xung đột hay bất đồng ý kiến, vì người chồng hoặc người vợ làm chủ gia đình, quyết định tất cả mọi việc, người kia không có quyền hay ý kiến, cũng không được quyết định điều gì. Tuy nhiên, nếu sống như vậy, vợ chồng không thật sự hiệp làm một: một thân, một đơn vị gia đình, như điều Chúa định khi thiết lập hôn nhân cho con người. Những vợ chồng sống độc lập, không ai tùy thuộc ai cũng không ai làm phiền đến ai, chẳng khác gì hai thanh sắt của đường rầy xe lửa, đi song song bên nhau nhưng không bao giờ gặp nhau hay liên kết với nhau; giữa hai người không có sự gần gũi mật thiết. Trong trường hợp chỉ một người có quyền nói lên ý mình và quyết định mọi việc còn người kia phải thuận phục trong mọi sự, hôn nhân đó có thể không có bất hòa nhưng cũng không hiệp một và không thật sự hạnh phúc. Ngược lại, nếu muốn vợ chồng hiểu nhau, yêu thương, thông cảm và hiệp một với nhau, chúng ta không thể giữ khoảng cách giữa hai người nhưng chia xẻ với nhau mọi điều, tùy thuộc vào nhau mọi mặt: tình cảm, tinh thần, tâm linh cũng như vật chất.
Hôn nhân nào cũng có nan đề. Hôn nhân của người trẻ cũng như của người lớn tuổi; hôn nhân của người thuộc chủng tộc nào, trong văn hóa nào cũng có nan đề, và các nan đề đó thường giống nhau. Ðiều quan trọng là chúng ta cần biết mình phải đối diện những nan đề đó như thế nào. Kinh Thánh dạy:
“Hãy xem những thử thách trăm bề thoạt đến cho anh em như là điều vui mừng trọn vẹn, vì biết rằng sự thử thách đức tin anh em sinh ra nhịn nhục, nhưng sự nhịn nhục phải làm trọn việc nó, hầu cho chính mình anh em cũng trọn lành toàn vẹn, không thiếu thốn chút nào” (Gia-cơ 1:2-4).
Tại sao chúng ta nên xem thử thách, khó khăn trong đời sống là điều vui mừng? Vì theo Lời Chúa dạy, thử thách, khó khăn sẽ giúp ta kiên nhẫn, có thể chịu đựng mọi gian khổ, sự chịu đựng kiên nhẫn đó sẽ khiến ta trưởng thành. Khi vợ chồng có điều bất hòa với nhau, không phải là điều đáng buồn; khi vợ chồng bất đồng ý kiến hay có vấn đề cần bàn thảo tranh luận để tìm câu giải đáp cũng không có nghĩa là sẽ đi đến đổ vỡ. Có những bất hòa tốt và bất hòa không tốt. Bất hòa tốt là những bất hòa có tính cách xây dựng, sẽ đưa đến một kết cuộc xây dựng. Bất hòa không tốt là những bất hòa nhằm phá hỏng sự hiệp một hay tình cảm vợ chồng. Ðiều quan trọng là, khi vợ chồng có điều hiểu lầm hay bất đồng ý kiến, chúng ta không nản lòng, bỏ cuộc, nghĩ rằng mình đã lấy nhầm người nên có vấn đề. Trái lại, khi nan đề xảy ra vì vợ chồng không hiểu ý nhau, hiểu lầm nhau, thiếu thông cảm với nhau, v.v… chúng ta cần bình tĩnh, kiên nhẫn xét lại nguyên nhân của nan đề và cùng giúp nhau tìm ra giải pháp hay câu trả lời cho nan đề đó.
Minh Nguyên
Chương Trình Phát Thanh Tin Lành